Relatieportret: Marleen & Ulbe

In de rubriek Relatieportret laten we stellen aan het woord over hun relatie. Hoe begon hun verhaal samen, welke uitdagingen komen ze onderweg tegen, en hoe houden ze het samen leuk? Vandaag het portret van: Marleen en Ulbe.

Ulbe en Marleen zijn 38 jaar samen, waarvan 36 jaar getrouwd. Zij hebben ontdekt dat sterke relaties draaien om goede communicatie, en sinds 2012 zetten ze samen hun kennis en ervaring in om andere stellen te coachen. Dit is hun verhaal…

Hoe kennen jullie elkaar?

Hij: Heel lang geleden, in juli 1984, gingen we allebei op een zeilvakantie mee. Dat kamp stond een beetje bekend als koppelkamp. Vooraf kregen we een deelnemerslijst. Ik kende een heel tenger ielig meisje dat Marleen heette, dus toen ik de lijst zag wist ik wel dat een Marleen ‘t voor mij in ieder geval never-nooit-niet zou worden.’ 

Zij: Bij mij precies hetzelfde: ik zag de naam Ulbe op de lijst en dacht: ‘Wat een achterlijke naam! Die in elk geval niet!’ Maar het grappige is, ik zie nog zo voor me hoe hij het ruim in kwam, helemaal omgeven door licht. Hij kwam samen met een paar anderen naar beneden, maar ik zag alleen hem. Dat was de eerste keer dat we elkaar zagen.

Hij: En de eerste en de enige die ik zag toen ik de trap af kwam, was Marleen.

Zij: We vonden elkaar meteen heel leuk, we waren er niet naar op zoek. Het kamp duurde zeven dagen, en na vier dagen hadden we al verkering. Hij vroeg verkering op Terschelling en het is nooit meer uitgegaan. 

Hij: Je hoort wel eens dat een vakantieliefde nooit standhoudt, en dat liefde op het eerste gezicht flauwekul is… maar bij ons werkt het dus! Twee jaar later, op 06-08-86 zijn we getrouwd.

Wat was de eerste indruk?

Zij: Toen we de eerste dagen met elkaar optrokken wist hij van heel veel dingen veel te vertellen. Hij praatte met zijn handen en voeten, was heel gepassioneerd en kon overal over meepraten. Ik vond hem heel impressive. Hij vertelde over de sterrenhemel, enzo. Ik was gelijk van hem gecharmeerd.  

Hij: Ik was best wel redelijk netjes, ook qua kleding bijvoorbeeld. Opgevoed met: ‘Zoals dingen horen, zo doe je ze.’ Als het liefde op het eerste gezicht is dan weet je niet goed waar je voor valt, maar bij haar was er meer spontaniteit. Het losse, het makkelijke. Niet zo vastzitten aan bepaalde patronen of systemen e.d. Dat vond ik wel heel aantrekkelijk aan haar. Allemaal wat minder keurig en stijf. Meer joie de vivre.

Wat zien we op de foto die jullie vasthouden?

Zij: Ik zie een heel jong onzeker meisje. Ik woonde nog bij mijn ouders thuis, had nog niks van de wereld gezien, ik kon niet eens koken. Ik had eigenlijk eerst eens op mezelf gemoeten, een beetje volwassen worden. Maar we wisten wel van elkaar heel zeker dat we samen verder wilden.

Hij: Ik zie een snotneus die toch wel zelfverzekerd wilde overkomen, alsof hij het wel wist. Ik wist wel zeker dat ik met Marleen wilde trouwen. Maar er was ook een stukje uiterlijke bravoure.

Zij: Het was niet zozeer een heel romantisch besluit, maar meer praktisch. We woonden ook een eind bij elkaar vandaan, dus we waren er klaar mee dat we elkaar alleen in de weekenden zagen.

Jullie leukste date?

Hij: Dat is echt graven in het geheugen. We konden niet zo heel vaak dingen samen doen, behalve op zondagmiddag ergens een stuk wandelen. Ik weet dat we een keer naar een film zijn geweest in Leiden. Wat me meer is bijgebleven zijn de koude afscheidsmomenten op de stations. Zondagavond, donker en regen en kou. Dat herinner ik me beter eigenlijk, best jammer want we hebben vast wel dingen gedaan. Maar het was een hele puzzel omdat we elkaar alleen in het weekend konden zien en zij werkte dan nog zaterdag overdag. Dus van zaterdagavond tot zondagavond. En dan was er kerkgang, gezinstijd, en dergelijke…  

Zij: Het woord daten gebruikten wij niet zo. Van het hele begin zou ik het niet weten, we waren al blij als we elkaar op zaterdagavond zagen en op zondagavond moesten we weer afscheid nemen. Maar een hele intense en mooie periode was nog maar een jaar of 12 geleden. Toen zijn we samen 3,5 maand in Zuid-Afrika geweest, eigenlijk een superlange date. Voor het eerst zaten we 24/7 op elkaars lip; we trokken dag en nacht met elkaar op, we studeerden samen en verbleven in een heel klein kamertje. Dat was een hele intense en prachtige periode die ook voor ons huwelijk veel betekend heeft. We hebben daar een Family Ministry School gedaan van Jeugd met een Opdracht, en heel veel geleerd over relaties en gezin en alles wat daarmee te maken heeft. We ontdekten dat we dezelfde passie hebben en er allebei van houden om dingen te leren, en we hadden het gewoon goed samen. In de eerste jaren van ons huwelijk hebben we echt giga-veel ruzie gemaakt. Ik was een onzeker meisje, totaal nog niet volwassen, moest mezelf nog leren kennen, trok alles wat er mis ging me persoonlijk aan. Ulbe kon niet bij zijn emoties en wist geen dingen te benoemen. Ik ging dan aan hem trekken, wanhopig, maar er kwam niks. We hebben heel veel ruzie gemaakt, ook met de kinderen erbij. Dat vond ik vreselijk achteraf, maar goed, het is gebeurd. In die periode in Zuid-Afrika zijn we echt een team geworden en hebben we geleerd onze verschillen te omarmen in plaats van elkaar op de kast te jagen. We kunnen elkaar juist aanvullen!

We hebben in de afgelopen jaren ook veel samengewerkt – we coachen nu ook stellen (klik hier om meer te lezen). Maar daarbij hebben we ook altijd bedacht dat we dates moeten blijven houden. We gingen op een gegeven moment elke week bij Ikea ontbijten, dat planden we echt. Dan hadden we het over andere dingen dan wanneer we thuis op de bank zaten. Ook al werkten we samen, we zaten de hele dag in hetzelfde huis en toch gingen we dat doen. Dat soort dingen vinden we zo belangrijk om te blijven doen, omdat je het over andere dingen hebt dan het huis-tuin-keuken-gedoe. Ik wilde dat we dat meer hadden gedaan toen de kinderen klein waren. Maar ook nu we de kinderen het huis uit hebben, al heel lang bij elkaar zijn, en veel samen thuis zijn, blijven die dates heel belangrijk. Je ontdekt steeds nieuwe dingen bij elkaar, want je verandert ook. Maar daarom moet je dat wel blijven opzoeken!

Jullie absolute date-fail?

Zij: Er zijn zat van die momenten geweest, dat het heel leuk begint en dat je een meningsverschil krijgt en allebei zó koppig bent… Dan is het gewoon niet meer leuk. ‘Laat maar, we kunnen wel weer gaan.’ Ik kan me geen concreet moment herinneren, maar ik weet wel zeker dat dat ook gebeurd is tijdens een leuke date! Dan failt het enorm!

Hij: Ik kan het me eigenlijk niet herinneren. Wel houd ik meer van dingen van tevoren plannen en organiseren. En Marleen is meer van het spontane. In het begin voelde ik wel een tweestrijd als we zonder plan op pad gingen. Ik heb ook de ervaring van vroeger als ik met mijn ouderlijk gezin op vakantie ging, dat er dan ‘s avonds nog wel eens gezocht moest worden naar slaapplek voor die nacht. Daar ging soms heel wat tijd en stress inzitten. Dus misschien dat dat onbewust wel meespeelde in de behoefte die ik altijd had om dingen goed te plannen en regelen. Dus als wij dan samen zonder plan op pad gingen, moest ik tegen mezelf zeggen: loslaten! Maar laatst gingen we een dag weg voor onze trouwdag en dat pakte juist heel goed uit. Ik ben daar wel beter in geworden.

Wat vinden jullie het leukst om samen te doen?

Hij: Reizen vinden we leuk, en dat begint al op het moment als we de deur uitstappen. Het erheen gaan is ook leuk. Maar ook met z’n tweeën op de bank zitten, boekje lezen of tv kijken. Spelletje aan tafel.. vinden we ook leuk. Het bij elkaar zijn, we hoeven niet altijd wat te doen. Soms is het zijn al voldoende.

Wat was jullie moeilijkste jaar samen?

Zij: Ik weet niet wanneer het precies was, maar in elk geval in de eerste zeven jaar. De kinderen waren vrij klein. Ik heb op een gegeven moment op zolder gestaan en gedacht: ‘Waar is een touw? Ik zie het allemaal niet meer zitten, niemand gaat me missen, en Ulbe snapt me al helemaal niet. Ik ben er klaar mee.’ We vochten elkaar soms echt de tent uit met woorden, en dan ging het van kwaad tot erger. Als we op dat moment God niet hadden gekend, dan waren we al lang uit elkaar gegaan. Scheiden was geen optie, er móet een oplossing voor zijn. Want op de leuke momenten is het heel leuk, dus het kan niet zijn dat je dat allemaal weggooit omdat je elkaar soms niet begrijpt. Maar ja, wat moet je dan? We zijn allebei wel eens weggelopen, en dan kom je na een uur weer thuis. Want je kunt die bloedjes van kinderen ook niet alleen laten.
We zijn in de loop van die zeven jaar gestopt om over bepaalde zaken te praten. Dat is geen oplossing. Na verloop van tijd hebben we toen een workshop gevolgd over ons huwelijk. Tijdens die workshop is er heel veel gebeurd en dat is heel goed geweest voor ons. We zijn over dingen gaan praten op een manier waarvan we hadden geleerd dat het effectief was. We zijn nog steeds uitgesproken persoonlijkheden het kan nog steeds gebeuren dat het even explosief is, maar het zijn nu niet meer zulke dikke oorlogen als vroeger. We zijn sámen volwassen geworden. En we realiseerden ons dat als het voor ons zoveel beter kon, dat we andere stellen ook zo konden helpen.

Hij: Een moeilijkste periode hebben we zeker gehad. We zagen elkaar alleen in het weekend, we hadden vierentwintig uur. Toen gingen we trouwen en zaten we opeens fulltime op elkaars lip. Als je wil weten hoe je ruzie moet maken, had je dat eerste jaar bij ons moeten kijken. Wij konden een 80-jarige oorlog in één avondje uitvechten. We zijn alle twee mensen met uitgesproken meningen, we geven niet gauw toe. Juist ook vanuit onzekerheid kan je stellig worden en je snel aangevallen voelen. En dan keihard er bovenop knallen. Ik heb wel eens de behoefte gehad om mijn koffers te pakken en te verdwijnen. Gewoon weg zijn van hier. Zo klaar was ik ermee en ik zag ook niet hoe het verder moest. Niet alleen in die begintijd, maar ook wel in de jaren erna, met de kinderen erbij. Verschillen in opvoeding, en dan koos zij voor de kinderen. En dan dacht ik; wat maak je me, we zijn toch één? Maar dat is in de loop der jaren veel minder geworden en het zijn nu meer kortere momentjes met veel minder impact.

Wat bewonder je in de ander?

Zij: Hij is enorm zorgzaam. Als ik wel eens ziek ben, is het nooit teveel. Hoe hij altijd voor het gezin heeft gezorgd, praktisch maar ook met aandacht, dat vind ik mooi aan hem. Hij is ook echt een visionair met grote plannen die je wil volgen. Hij kan heel ver vooruit kijken en vol passie ergens naartoe werken. Dat vind ik heel knap want ik heb dat niet, ik kan dat wel heel spannend vinden om vooruit te kijken. En hij weet nog steeds van alles heel veel af. Politiek, aardrijkskunde, geschiedenis, geografie, of bijvoorbeeld routes.

Hij: In praktische zin ben ik misschien iets zorgzamer, maar in aandacht geven doet zij dat beter dan ik. Ook naar de dochters en kleinkinderen toe. Dat vind ik mooi om te zien. Ze kan soms ook heel lang gefocust zijn op één ding, ik ben veel sneller afgeleid. En dat ze kan leven in het nu, minder bezig met morgen. Dat lukt mij nu ook wel wat beter maar dat is een vaardigheid die ik moest leren. En dat ze ook wel meegaat in mijn wilde ideeën, plannen en gedachten. Dat ze dat gewoon doet, ja dat vind ik mooi.

Waarin verschillen jullie van elkaar?

Zij: Hij kijkt vooruit, ik leef bij de dag. Hij zit veel meer in z’n hoofd, ik ben echt een gevoelsmens en sfeergevoelig. Hij is een heel goede coach die heel goede vragen kan stellen, waar ik eerder met oplossingen kom. Hij is geordend, ik ben chaotisch. Hij kan goed plannen, ik niet. Al die verschillen waren met name in het begin heel ingewikkeld, omdat we allebei iets anders logisch vonden. Hij vindt het logisch om te plannen en ik heb daar geen zin in, dat vond hij zo ondoordacht en naïef. Maar je mag ontdekken hoe het allebei z’n kracht heeft.

Hij: Marleen leeft meer in het nu, ik meer in het morgen. Ik ben altijd vooruit aan het denken, de volgende stap. Ik denk dat dat het grootste verschil is tussen ons. In de loop van de jaren is dit verschoven van een grote irritatie naar een mooie aanvulling. Dat hebben we in meer dingen ervaren, dat we daarin juist een goede aanvulling kunnen zijn.

Hoe verloopt zo’n proces? Tips voor onze lezers?

Hij: Haha, nou bij ons een beetje the hardschool, trial and error. Door veel irritatie heen erachter komen dat je anders bent. Zij is meer van de kleur, ik meer van de structuur. Dat bij elkaar maakt het juist mooi. Wij kwamen erachter dat er steeds maar tegenaan hakken, tegen de verschillen, dat dat niet werkt. Dan ga je elkaar verliezen. We kregen in de gaten dat we gebruik moeten maken van de verschillen. Maar daar moesten wij op de harde manier achter komen..

Wat is jullie advies voor het jonge stel op de foto?

Hij: Leer jezelf kennen. We kenden elkaar misschien wel beter dan onszelf. Identiteit, ontdekken wie je bent. Dat is belangrijk. Anders is het vrij lastig om zo’n verbintenis aan te gaan met elkaar.

Zij: Tegen het meisje zou ik willen zeggen: Niet zo onzeker zijn. Je mag zijn wie je bent. Je hoeft niet zo op te kijken naar je man, je kan gewoon met ‘m mee. Maak jezelf niet onzichtbaar. Ik weet niet of het geholpen zou hebben als ik dit zei. Ik wist wel dat ik verlegen was, maar eigenlijk had ik een minderwaardigheidscomplex van hier tot Tokio. Dat stukje bewustwording zou ik dat meisje van toen wel willen meegeven: ga daar eens mee aan de slag. En tegen Ulbe zou ik zeggen: Blijf wie je bent!